การพัฒนาการจัดการเรียนรู้ของครูในจังหวัดกลุ่มสนุกโดยใช้แนวทางสะเต็มศึกษา


นักวิจัย : อาจารย์วัชราภรณ์ เขาเขจร คณะครุศาสตร์


แนวคิดที่มาของงานวิจัยชิ้นนี้


สะเต็มศึกษาเป็นแนวทางหนึ่งในการจัดการเรียนการสอนเพื่อพัฒนาผู้เรียนให้เกิดทักษะการคิดและส่งเสริมการสร้างนวัตกรรมจากการเชื่อมโยงความสัมพันธ์ระหว่างความคิดรวบยอดในศาสตร์ต่าง ๆ ที่เกิดจากการบูรณาการความรู้ด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรมศาสตร์ และคณิตศาสตร์ ผู้เรียนเข้าใจความสัมพันธ์และคุณค่าของสิ่งที่เรียนและเชื่อมโยงสิ่งที่เรียนเข้ากับชีวิตจริง โดยบุคคลที่มีบทบาทสำคัญในการพัฒนาผู้เรียน คือ ครูผู้สอน เพราะครูผู้สอนเป็นผู้ออกแบบจัดการเรียนการสอนในการส่งเสริมให้ผู้เรียนมีทักษะความรู้ความสามารถและสมรรถนะด้านการคิด ตามแผนการศึกษา 15 ปี ของชาติ พ.ศ. 2560–2574 จากการสำรวจการจัดการเรียนการสอนของครูในกลุ่มจังหวัดสนุกที่ประกอบด้วย จังหวัดสกลนคร จังหวัดนครพนม และจังหวัดมุกดาหาร พบว่าครูผู้สอนส่วนใหญ่ยังขาดประสบการณ์และความรู้ความเข้าใจในการจัดการเรียนรู้ตามแนวสะเต็มศึกษา จึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องพัฒนาครูผู้สอนที่อยู่ในกลุ่มดังกล่าวให้มีทักษะความสามารถจัดการเรียนการสอนแบบสะเต็มตามนโยบายของกระทรวงศึกษาธิการเพื่อพัฒนาเยาชนของชาติให้เป็นผู้มีความสามารถด้านการคิดและการแก้ปัญหาได้ด้วยตัวเอง อันจะนำไปสู่การพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืน


ผลการดำเนินงาน

การพัฒนาชุดกิจกรรมตามแนวทางการจัดการเรียนรู้สะเต็มศึกษาสำหรับครูกลุ่มจังหวัดสนุก ซึ่งชุดกิจกรรมสะเต็มศึกษาได้รับแนวคิดและขั้นตอนกระบวนการเรียนรู้ซึ่งใช้หลักการแนวคิดมาจากกระบวนการทางวิศวกรรมศาสตร์ ได้แก่ 1) ขั้นระบุปัญหา 2) รวบรวมข้อมูลและแนวคิด 3) การออกแบบวิธีแก้ปัญหา 4) การวางแผนและดำเนินการแก้ปัญหา 5) การทดสอบ ประเมินผล ปรับปรุงแก้ไข 6) การนำเสนอวิธีการแก้ปัญหา โดยชุดกิจกรรมสามารถพัฒนาครูในด้านการเชื่อมโยงความรู้สะเต็มกับบริบทในชีวิตจริง ผลการใช้ชุดกิจกรรมตามแนวทางการจัดการเรียนรู้สะเต็มศึกษาทำให้ครูมีความรู้ในการจัดการเรียนการสอนตามแนวทางสะเต็มศึกษามากขึ้น และครูสามารถเลือกกิจกรรมหรือบริบทที่เหมาะสมมาปรับเป็นกิจกรรมสะเต็มศึกษาในห้องเรียนได้ นอกจากนี้ครูที่ได้เข้าร่วมกิจกรรมมีระดับความพึงพอใจมากที่สุด เนื่องจากการใช้รูปแบบชุดกิจกรรมทำให้ครูเกิดการเรียนรู้ที่เป็นลำดับขั้นตอน ในขณะเดียวกันการใช้ชุดกิจกรรมครูได้ทำกิจกรรมที่มีความสนุกสนาน ช่วยให้การเรียนรู้วิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์มีความหมายมากยิ่งขึ้นผ่านการนำไปออกแบบและแก้ปัญหาตามแนวทางของวิศวกรรมศาสตร์และเทคโนโลยีในบริบทที่เกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวันและส่งเสริมให้มีทักษะและความเข้าใจในการนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ได้ดี

 

การนำผลงานไปใช้ประโยชน์


ด้านสาธารณะ

การพัฒนาชุดกิจกรรมการจัดการเรียนรู้แบบสะเต็มศึกษาเป็นแนวทางการจัดการเรียนการสอนแบบบูรณาการหลายศาสตร์วิชาที่มีการเชื่อมโยงกับชีวิตจริงเพื่อให้ผู้เรียนเข้าใจและเห็นคุณค่าในสิ่งที่ได้เรียนรู้ โดยชุดกิจกรรมสามารถเป็นต้นแบบการจัดการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษาในระดับโรงเรียนและระดับอุดมศึกษาในการเป็นแนวทางปฏิบัติให้กับนักศึกษาวิชาชีพครูมีความรู้ความเข้าใจในกระบวนการการจัดการเรียนการสอนแบบสะเต็มศึกษา


อ้างอิงข้อมูลจาก

โครงการวิจัย :การพัฒนาการจัดการเรียนรู้ของครูในจังหวัดกลุ่มสนุกโดยใช้แนวทางสะเต็มศึกษา

หัวหน้าโครงการ : อาจารย์วัชราภรณ์ เขาเขจร คณะครุศาสตร์
สนับสนุนโดย : ทุนสนับสนุนการวิจัยสำหรับบุคลากรมหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร จากงบประมาณแผ่นดิน ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2561